T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İZMİR / GAZİEMİR - Gaziemir Şehit Serhat Sığnak Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Meslek liselerinin diğer liseler göre en önemli farklarından biri de öğrencilerin 11. ve 12. sınıflarda staj yapmalarıdır. Meslek liselerindeki bu farklılık meslek liselerinin en önemli özelliklerinden biridir. Meslek bölümü öğrencileri son sınıflara geldiklerinde okudukları alan ile ilgili olarak piyasa ortamında haftanın belli günleri, belirli saatlerde çalışmaktadırlar. Öğrenciler hem okula gelerek bölüm derslerini görmekte hem de staja giderek alanlarıyla ilgili çalışmalar yapmaktadırlar.
Öğrencilerin yaptığı staja beceri eğitimi uygulaması denilmektedir. Staj yapan öğrenciler belli bir ders saati kadar stajını başarıyla gerçekleştirmek zorundalar. Beceri eğitimi de bir ders gibi değerlendirilir ve öğrenciler yaptıkları beceri eğitimniden değerlendirme olurlar. Aynı zamanda okuldaki gibi beceri eğitiminde devam-devamsızlıkları takip edilir.
Öğrenciler okudukları alan ile ilgili staj yapmak zorundadırlar. Bir başka alanda kesinlikle staj yapma imkanları yoktur. Önemli olan mesleğini uygulayarak öğrenmesidir. Bu da ancak kendi alanı ile ilgili bir iş yerinde staj yapmaktan geçer.
STAJIN ÖNEMİ:
Meslek lisesi öğrencileri için staj yapmak son derece faydalı bir öğretimdir. Öğrenciler daha lisedeyken iş koşullarını görmekte, iş hayatına hazırlanmakta ve en önemlisi öğrendikleri bilgileri iş ortamında uygulayarak becerilerini daha fazla geliştirmektedirler. Staja giden öğrenciler iş hayatına diğer yaşıtlarındaki arkadaşlarından bir adım önde başlamaktadırlar. Meslek bölümü öğrencileri hem okula giderek eğitimine devam etmektedir hem de çalışarak kendilerine maddi bir destek sağlamaktadırlar.
Öğrencilerin yaptıkları beceri eğitimden aldığı notlar karne ve diploma notlarını da etkilemektedirler. Öğrenciler çalışmalarından dolayı devamlı beceri eğitiminden tüksek notlar almakta ve bu da not ortalamalarını yükseltmektedir.
Meslek bölümü öğrencileri gördükleri eğitimleri mutlaka uygulamak zorudadırlar. Çünkü bu eğitimler uygulamaya dayandığı için uygulanmadan öğrenilmesi mümkün olmamaktadır. Mesela yiyecek içicek hizmetleri alanında okuyan bir öğrenci derslerde ne kadar eğitim alsa da uygulamalı olarak yemek ve benzeri uygulamaları yapmadan mesleğini iyi bir şekilde öğrenemez. Bu öğrenci ne kadar çok uygulama yaparsa mesleğinde okadar çok başarılı olur.
Bu nedenlerle staj yapmanın yani beceri eğitimini önemi son derece önemlidir ve mutlaka uygulanması gereklidir.
BECERİ EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Madde 82 - (Değişik madde: 20/09/2008- 27003 S.R.G Yön/38. madde)
a) Birinci dönem puanı; işletmedeki eğitim süresince öğretmen, usta öğretici veya eğitici personelce temrin, proje, iş, deney ve hizmet değerlendirilmesinden verilen puanlar ile varsa okulda yapılan alanıyla ilgili yarışmalarda alınan ve işletmeye bildirilen puanların aritmetik ortalamasıdır.
b) İkinci dönem puanı; işletmedeki eğitim süresince öğretmen, usta öğretici veya eğitici personelce temrin, proje, iş, deney ve hizmet değerlendirmesinden verilen puanlar, telafi eğitimi süresince yaptıkları temrin, proje, iş ve hizmetlerden aldıkları puanlar ile varsa okulda yapılan alanıyla ilgili yarışmalarda alınan ve işletmeye bildirilen puanların aritmetik ortalamasıdır.
Dönem puanları Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği hükümlerine göre nota çevrilerek dönem notları belirlenir.
İşletmelerde meslek eğitiminde, ilgili dersin iki dönem puanının aritmetik ortalaması ile yıl sonu beceri sınavı puanının aritmetik ortalaması yıl sonu puanı, iki dönem notunun ortalaması ile yıl sonu beceri sınavı notunun aritmetik ortalaması yıl sonu notudur.
Öğrencinin işletmelerde mesleki eğitim gördüğü alan/dal derslerinden başarılı sayılabilmesi için, iki dönem notunun ortalaması ile yıl sonu beceri sınavı notunun aritmetik ortalamasının en az "Geçer" olması ve yıl sonu beceri sınavından da en az "Geçer" not alması koşulları aranır.
Dönem içinde özürleri nedeniyle eğitime devam edemeyen öğrencilerin devam ettikleri süredeki temrin, proje, iş ve hizmet değerlendirmesinde aldıkları puanlara göre dönem içi başarı durumları belirlenir.
Birden fazla uygulamalı dersin eğitimi işletmede yapılıyorsa haftalık ders çizelgesine göre bu dersler için, ayrı dönem ve yıl sonu puanı/notu verilir.
İşletmede mesleki eğitim gören öğrencilerden yıl sonu beceri sınavı ve ortalama yükseltme sınavı sonunda başarısız olanlara, "Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği" hükümleri uygulanır.
İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilerden devamsızlık nedeniyle başarısız duruma düşenler, yıl sonu beceri sınavına ve ortalama yükseltme sınavına alınmazlar.
Yıl Sonu Beceri Sınavı:
Madde 83 - (Değişik fıkra: 20/09/2008- 27003 S.R.G Yön/39.mad.) Kurumlar ile işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, yapılan beceri eğitiminin değerlendirilmesi amacıyla ders yılının son haftasında yıl sonu beceri sınavına alınırlar. Bu sınav, dersin özelliğine göre komisyonca alınacak karar doğrultusunda, uygulamalı veya hem uygulamalı hem yazılı ve/veya sözlü olarak yapılır.
Öğretim programlarında birden fazla uygulamalı ders bulunan meslek alanlarında, işletmede eğitimi yapılan her ders için yıl sonu beceri sınavı, sınav komisyonunun kararına göre birlikte veya ayrı ayrı yapılabilir.
Ancak bu derslerin değerlendirilmesi ayrı ayrı yapılır.
(Değişik fıkra: 20/09/2008- 27003 S.R.G Yön/39.mad.) Yıl sonu beceri sınavları, işletmenin usta öğreticileri veya eğitici personeli ile ilgili kurumun ilgili alan/bölüm/atölye/laboratuvar şeflerinden birisi, alan öğretmenleri ve il/ilçenin o meslek alan/dalındaki işveren kuruluşunu temsil eden üyelerden oluşturulan komisyon tarafından yapılır.
Yıl sonu beceri sınavları, işletmenin usta öğreticileri veya eğitici personeli ile ilgili kurumun ilgili bölüm/atölye/laboratuvar şeflerinden birisi, alan öğretmenleri ve il/ilçenin o meslek alan/dalındaki işveren kuruluşunu temsil eden üyelerden oluşturulan komisyon tarafından yapılır.
(Değişik fıkra: 20/09/2008- 27003 S.R.G Yön/39.mad.) Yıl sonu beceri sınav puanı, iş dosyası ve sınav değerlendirilmesi sonucu takdir edilen puanların toplamıdır. Yıl sonu beceri sınavı notu ise bu puanın nota çevrilmesiyle bulunur. Beceri sınavı 100 puan üzerinden değerlendirilir. Bunun; 80 puanı sınav, 20 puanı da iş dosyasına takdir edilir.
Yıl sonu beceri sınav notu; iş dosyası ve sınav değerlendirilmesi sonucu takdir edilen puanların toplamının not olarak ifadesidir. Beceri sınavı yüz puan üzerinden değerlendirilir. Bunun; seksen puanı sınav, yirmi puanı da iş dosyasına takdir edilir ve elde edilen puan nota çevrilir. Bu değerlendirmede yarım ve daha yukarı kesirler tama yükseltilir. Yarımdan küçük kesirler dikkate alınmaz.
Uygulamalı derslerin eğitimini kurumda gören öğrencilere yıl sonu beceri sınavı yapılmaz.
Yıl sonu beceri sınavında başarısız olan öğrencilerin, bu derslere ait ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının değerlendirilmesinde iş dosyası dikkate alınmaz.
(Değişik fıkra: 20/09/2008- 27003 S.R.G Yön/39.mad.) Özürleri nedeniyle yıl sonu beceri sınavına katılamayanlara; özrün, sınav günü mesai saatinin bitimine kadar kurum müdürlüğüne bildirilmesi ve en geç beş iş günü içinde belgelendirilmesi kaydıyla kurum müdürlüğünce ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavları döneminde uygun görülecek bir tarihte yeni bir sınav hakkı verilir. Özrün süresi öğretmenlerin tatile girdiği tarihten sonraya rastlayan öğrenciler, yeni ders yılının başlamasından önce yapılan sorumluluk sınavları döneminde sınava alınırlar.
YIL SONU BECERİ NOTUNUN HESAPLANMASI:
Örnek:
Stajdan aldığı 1. dönem Notu : 3
Stajdan aldığı 2. dönem Notu : 5
İki Notun Ortalaması : (3 + 5) / 2 = 4
Staj Dosyası : 80 (%20`si = 16)
Beceri Sınavı Puanı : 40 (%80`i = 32)
Beceri Notu : 16 + 32 = 48 (5`lik düzendeki karşılığı = 2*)
Beceri Uygulaması Dersinin Yıl Sonu Notu = (4 + 2) / 2 = 3*
*Beceri notunun en az geçer yani 2 (iki) olması gerekir.
*Beceri uygulması dersinini yıl sonu notunun en az geçer yani 2 (iki) olması gerekir.Bu taktirde öğrenci başarılı olmuş sayılır.
